ICSID 2023 Dava İstatistiklerini Yayınladı
ICSID dava istatistiklerini yayınlamıştır. İstatistikler, 2023 takvim yılına ait verilerin yanı sıra 1972’ye kadar ICSID davalarının tamamına ilişkin verileri kapsamaktadır. 2023 yılında açılan 57 yeni dava ile birlikte toplam ICSID davası sayısı 967’ye ulaşmıştır.
2023’te davaların çoğunluğu ikili yatırım anlaşmaları uyarınca açılmış; bunu NAFTA, ABD-Meksika-Kanada Anlaşması ve ECT gibi çok taraflı yatırım anlaşmaları izlemiştir.
Uyuşmazlık sektörleri açısından, geçmiş yıllardaki gibi, petrol, gaz ve madencilik sektörü 2023 yılında %23 ile en yüksek paya sahip olmuştur. Bunu %18’er payla ulaştırma ve inşaat sektörleri takip etmiştir. Enerji sektörüne dair uyuşmazlıklar ise davaların %12’sine tekabül etmektedir.
Yargıtay Yüksek Fen Kurulu Kararının Bağlayıcı Olduğu Yönündeki İtirazın Esasa İlişkin Olduğuna Karar Verdi
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi, 6 Haziran 2023 tarihli ve 2023/2090 E. ve 2023/2202 K. sayılı kararı ile hakem kararının iptali talebinin reddi yönündeki Bölge Adliye Mahkemesi kararını onadı.
Söz konusu yargılamada davacı, tahkime konu olan uyuşmazlığın çözümü için Yüksek Fen Kurulu’na başvurulduğunu, Kurul kararının bağlayıcı olduğunu, bu nedenle hakem heyetinin yetkisi dışında karar verdiğini ileri sürerek hakem kararının iptalini talep etmiştir. Davacı bunun yanında sözleşmenin anahtar teslimi götürü bedelli olduğunu, davalının teklif ettiği bedelin uygulama projeleri ve mahal listelerinde yer alan işlerin tamamını kapsadığını, teknik şartnamede belirtilen tanımlara göre teklifin birim fiyatlı bir imalat gibi düşünülerek iş bedellerinin ayrı ayrı değerlendirilmesinin mümkün olmadığını öne sürmüştür.
Bölge Adliye Mahkemesi ilk derece mahkemesi sıfatıyla baktığı davada, uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşmedeki tahkim şartı kapsamında kaldığına ve yetki aşımının bulunmadığına karar vermiştir. Mahkeme, iptal sebeplerinin Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 439. maddesinde yer alan sebeplerle sınırlı olduğunun altını çizerek davacının ileri sürdüğü diğer iddiaların maddi hukuka ve kararın esasına yönelik olduğuna hükmetmiş ve davanın reddine karar vermiştir.
Kararın temyizi üzerine Yargıtay, yetki aşımı bulunmadığına ve davacının Yüksek Fen Kurulu kararının bağlayıcı olduğu yönündeki itirazının esasa ilişkin olduğuna hükmetmiştir. Bu nedenle Yargıtay, iptal davasının reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararını onamıştır.
Şubat Ayında Türk Tahkim Dünyasında Neler Yaşandı?
İstanbul Tahkim Merkezi’ne 2023 yılı içerisinde toplamda 138 başvuru gerçekleşmiştir. 2023 yılı içerisinde 53 dava sonuçlandırılmış olup seri tahkimde görülen davaların %87’si 3 ay içerisinde; normal tahkimde görülen davaların %50’si 6 ayda, %30’u 1 yılda, %20’si ise 1 yıldan uzun sürede sonuçlanmıştır. Uyuşmazlık konuları bakımından en büyük pay %22 ile inşaat hukuku uyuşmazlıklarının olmuştur. Bunu sırasıyla satış, hizmet, pay devri ve enerji hukuku sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar izlemiştir.